Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, 6 Şubat'ta meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen 11 ilin hızlı bir şekilde kalkınması ve afetzedelerin yeniden ev ve iş yerlerine kavuşması hedefiyle başlatılan “Yerinde Dönüşüm Modeli" tanıtım toplantısında açıklamalarda bulundu. Bakan Özhaseki, kendi ev ve iş yerlerini yapmak isteyen afetzedelere hibe ve kredi desteği vereceklerini açıkladı. Bakan Özhaseki, 6 Şubat depreminin bin yıllık Anadolu medeniyeti tarihinde yaşanan en büyük felaketlerden biri olduğunu belirterek, “11 ilimizi derinden etkiledi. Yaklaşık 14 milyon insan etkilendi ve 50 binden fazla canımızı da toprağa verdik. Bu büyük bir afetti. Bunun altında kalkmakta kolay değildi. Hasar olarak bakıldığı zaman ise 680 bin civarında konut, 170 bin civarında da bağımsız birim olarak tarif edebileceğimiz depo, iş yeri, dükkan vs. yerler tamamıyla yıkıldı ve yıkılmaya devam ediyor” diye konuştu.

“Bir yıl içerisinde 319 bin konutu bitireceğiz ve hak sahiplerine teslim edeceğiz”
Deprem bölgesinde yıkımların hızla devam ettiğini belirten Bakan Özhaseki, “İlk günden itibaren sağlam zeminleri arayarak bulduk ve oralarda rezerv konut alanında ihtiyacı gidermek için inşaatlara başladık. Şu anda ihalesi yapılmış olan konut sayısı 180 binin civarında. Ekim, kasım ve aralık aylarında onların teslimatına geçeceğiz. Genellikle TOKİ’miz tünel kalıp sistemiyle yapıyor ve zemin artı dört gibi bir yükseltiyi de geçmiyor. Son 20 yılda yapılan çalışmalarla bir taraftan kamu binalarının hasar almadığını gördük, bir taraftan da TOKİ’nin hiçbir şekilde hasar almadan bu depremi atlattığını gördük. Cumhurbaşkanımızın da söz verdiği gibi bir yıl içerisinde 319 bin konutu bitireceğiz ve hak sahiplerine teslim edeceğiz” dedi.

"Depremzedeler şehirlerini terk etmek istemiyor"
Depremzede vatandaşların şehirlerindeki hatıralarını terk etmek istemediklerini ifade eden Özhaseki, şunları kaydetti:
“Bulundukları yerlerde yaşamak istiyorlar. Bununla ilgili de birtakım formüller geliştirmenin gerekliliği de çok açık. Bölgede toplantılar yaptık. Toplantılarda bölgenin yörenin insanlarıyla, sivil toplum örgütleriyle, mimar mühendis odalarıyla, belediyelerle bir araya gelerek ne düşündüklerini sorduk ve bizden beklentilerinin ne olduğunu anlamaya çalıştık. Geçtiğimiz pazar günü de bölgede en çok hasara uğrayan 100’den fazla belediye başkanı arkadaşımızın tamamını bakanlığımıza davet ettik. Onlarla uzun istişareler yaptık. Yaptığımız planları gösterdik, o planlamaların uygun olup olmadığı hususunu saatlerce tartıştık. Bir taraftan da yeni modeli kendilerine anlattık. Arkadaşlarımızın hepsi de bu modelin doğru olduğu hususunda bizlere de teşekkürünü ilettiler.”

Yapılarda taviz verilmeyecek
Deprem bölgesindeki yeni inşaatlarla ilgili dört kırmızı çizgileri olduğunu ifade eden Bakan Özhaseki, “Bunu her fırsatta ifade ediyoruz. Bu kırmızı çizgilerden taviz vermemiz mümkün değil. Fay kırıklarının ve hatlarının bulunduğu yerlerde bir daha yapılanma olmayacak. Zeminde sıvılaşma olan yerler var. Zeminde sıvılaşma olan yerlerde bir daha yapı yapılamayacak, oralar boşalacak ve dinlenme alanı olarak kullanılacak. Dere yataklarında da bundan sonra yapı yapılması mümkün değil. Bunlarla ilgili cezai birtakım müeyyideler önümüzdeki günlerde Meclise gelecek. Bundan sonra sıfır tolerans olduğunu söyleyelim” dedi.

“Krediler 2 yıl ödemesiz, 10 yıl vadeli sıfır faizli olacak”
Yerinde dönüşüm projesi ile ilgili inşaat maliyetlerini de hesaplayarak kredi ve hibe bölümleri geliştirdiklerini belirten Bakan Özhaseki, şunları söyledi:
“Özellikle vatandaşlarımız kendi aralarında bir araya geldiklerinde gerek tek katlı gerekse birden fazla katlı konutlar yapmak istediklerinde yarıdan bir fazlasının bir araya gelmesiyle buna izin vereceğiz. Ortak bir hesap konutlar için hibe olarak 500 bin lira, dükkanlar için 250 bin lira nakdi yardımda bulunacağız. Afetzede vatandaşlarımızın konutlarının büyüklüğüne göre 500 bin lira ile 800 bin lira arasında kredi verilecek. Dükkanlar için ise 250 bin lira ile 500 bin lira arasında kredi vermeye devam edeceğiz. Bir taraftan hibe vereceğiz, bir taraftan kredi vereceğiz ki bir an önce oradaki konutlar yapılsın herkes evlerine, hatıralarının olduğu komşularıyla hayatlarına devam etsinler. Buradaki krediler 2 yıl ödemesiz, 10 yıl vadeli sıfır faizli olacak. Bu paraları hak ediş karşılığı vereceğiz. İş başlayacak, devam edecek, biz arkasından hibe ve kredi olarak düşündüğümüz rakamları vermeye devam edeceğiz. Konutları yıkılan şirket sahiplerini de hak sahibi etmeye devam edeceğiz.”
Özhaseki, deprem bölgelerinde 22 adet imar ofisi kuracaklarını ve buralarda bir müddet imarı Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı kontrolünde ve denetiminde gerçekleştireceklerini belirtti. Ruhsattan iskana kadar her aşamada bakanlığın yetkisi olduğunu hatırlatan Özhaseki, bu konuda asla taviz vermeyeceklerini ifade etti.

Yerinde dönüşüm sürecini çerçevesinde yürütecek olan yapım ve dönüşüm ofisleri ilk olarak Hatay'da Antakya, Defne, İskenderun/Belen, Kırıkhan, Samandağ ve Hassa’da, Kahramanmaraş'ta Dulkadiroğlu, 12 Şubat, Elbistan, Pazarcık, Türkoğlu ve Afşin’de, Malatya'da Yeşilyurt, Battalgazi Doğanşehir’de, Adıyaman'da Merkez, Gölbaşı, Besni ve Kahta’da, Gaziantep'te ise İslâhiye ve Nurdağı’nda açılacak. Yerinde dönüşüm süreci 17 Temmuz’da başlayacak.