Bakanlıktan yapılan açıklamaya göre, plastik, kağıt ve metal gibi değerlendirilebilir atıkların toplanmasına çekidüzen getiren ve bir işletmeye bağlı olmaksızın atık toplayıcılığı yapanlarla ilgili bir dizi tedbir ve kararları içeren "Atık Toplayıcıları" konulu bakanlık genelgesi yayımlandı.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı MuratKurum imzalı genelgede, mülki idare amirlerinin uygulamaya yönelik gerekli koordinasyonu sağlamaları, belediyelerin ise saha uygulamaları ile tertip ve tedbirleri mevzuata uygun yürütmeleri talep edildi.

Genelgeye göre, atık toplayıcılığı faaliyeti yürüten 18 yaş ve üzerindekiler, faaliyet gösterdikleri yerin belediyesine, TC kimlik numarası ve iletişim bilgileriyle başvuruda bulunabilecek. Belediyeler bu bilgileri, il veya ilçe emniyet müdürlüklerine ve jandarma komutanlıklarına bildirecek. Uygun bulunanlar, ilgili belediyelere iletilecek.

Belediyeler tarafından başvuru süreci tamamlanan atık toplayıcısı, Sıfır Atık Bilgi Sistemi'ne kaydedilecek ve "Bağımsız Sıfır Atık Toplayıcısı Kartı" sahibi olabilecek.

Kayıtlı olunan ilçe dışında atık toplanamayacak

Bağımsız Sıfır Atık Toplayıcısı Kartı'nda belediyenin ismi ve logosu, sıfır atık logosu, atık toplayıcısının fotoğrafı, adı-soyadı, TC kimlik numarası, Sıfır Atık Bilgi Sistemi kayıt numarası, kartın düzenlendiği tarih, belediye başkanlığının imza ve mührü yer alacak.

İlgili ilçede atık toplama yetkisi sadece bu karta sahip olanların olacak ve toplayıcılar, kayıtlı olunan ilçe dışında atık toplayamayacak.

Bağımsız Sıfır Atık Toplayıcısı Kartı, kart sahibi dışındaki kişilerce kullanılamayacak, kullandıran ve kullananlar hakkında idari işlem yapılacak.

Atık toplayıcıları nasıl çalışacak?

Bağımsız atık toplayıcılarının çalışmalarına ilişkin esaslar da genelge çerçevesinde oluşturulacak.

Belediyeler, hizmet alanı sınırları içerisinde faaliyet gösteren atık toplayıcılarının çalışma usul ve esaslarını, genelge yayımlandıktan sonraki ilk belediye meclisi toplantısında gündemlerine alarak, karara bağlayacak.

Belediyeler, atık toplayıcılarının Bağımsız Sıfır Atık Toplayıcısı Kartı taşımalarını, belirleyecekleri standartlardaki eldiven, iş kıyafetleri ve atık toplama araçlarıyla çalışmalarını, yine belirledikleri saat aralıklarında ve mevcut sıfır atık sistemine zarar vermeyecek şekilde çalışmalarını sağlayacak.

Belediyelerin belirlediği esasların dışında faaliyet gösterenlerin izinleri iptal edilecek.

Atıkların izin verilmeyen kişiler tarafından toplanması, taşınması ya da depolanması durumunda belediyeler, zabıta birimleriyle müdahalede bulunacak. Gerektiğinde il ve ilçe emniyet müdürlükleri ile jandarma komutanlıklarından destek talep edilebilecek.

Atıklar nereye getirilecek, ücretler nasıl belirlenecek?

Kağıt, plastik ve metal gibi değerlendirilebilir atıklar türlerine göre ayrı ayrı toplanacak.

Atık toplayıcıları, atıkları, belediyelerin atık getirme merkezi ve geri kazanılabilir atık aktarma merkezlerine ya da belediye sınırları içerisinde bulunan çevre lisanslı atık işleme tesislerine teslim edecek. Atıklar burada tartılıp, piyasa koşulları dikkate alınarak ödeme yapılacak.

Toplanan atıklara ilişkin veriler ise belediyeler ya da toplayıcının atıkları teslim ettiği lisanslı işletmeler tarafından bakanlığın çevrim içi sistemlerine düzenli olarak girilecek.

Sıfır Atık Yönetmeliği

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca "atık yönetimi sürecinde çevre, insan sağlığı ve tüm kaynakların korunmasını hedefleyen sıfır atık yönetim sisteminin kurulması, yaygınlaştırılması, geliştirilmesi, izlenmesi, finansmanı, kayıt altına alınarak belgelendirilmesi ile ilgili genel ilke ve esasların belirlenmesi" için hazırlanan Sıfır Atık Yönetmeliği 12 Temmuz 2019'da Resmi Gazete'de yayımlanmıştı.

Yönetmelikle, il sınırları içerisinde "İl Sıfır Atık Yönetim Sistemi Planı" doğrultusunda sıfır atık yönetim sisteminin mahalli idareler tarafından kurulması, uygulanması ve iş birliği içerisinde çalışılmasını temin etme görev ve sorumluluğu mülki idare amirlerine veriliyordu. Yönetmelikte "sıfır atık yaklaşımı" doğrultusunda belediyelerce mülki idare amirlerinin koordinasyonunda yapılması gereken işler, "Belediyelerin kaynağında ayrı ayrı toplama faaliyetlerine öncelik vermesi, her belediyenin hizmet alanında, geri kazanılabilir atık ve diğer atık olmak üzere kaynağında ayrı ayrı biriktirilen atıkların birbirleriyle karıştırılmadan toplanmasına yönelik altyapının oluşturulması, geliştirip yaygınlaştırılması gerekmektedir." şeklinde belirtiliyordu.