10 Kasım, Türk milleti için anlam yüklü bir gün: 1938 yılındaki büyük kayıp Mustafa Kemal Atatürk’ün* ölüm yıl dönümü. Bu gün aynı zamanda İslam tarihiyle ve Türk tarihinin başka dönüm noktalarıyla da kesişiyor. 10 Kasım’da hangi önemli olaylar yaşandı, kimler dünyaya geldi ya da göç etti? Gelin birlikte hatırlayalım.
Aşağıda, 10 Kasım’a dair başlıca olayları — dünyadan ve Türkiye/İslam tarihi açısından — derledik.
Öne çıkan olaylar
1938 – Türkiye: Atatürk’ün ölümü
10 Kasım 1938 sabahı saat 09:05’te Atatürk, İstanbul’daki Dolmabahçe Sarayı’nda hayata veda etti.
Bu tarih Türkiye’de “Atatürk’ü Anma Günü” olarak her yıl anılıyor; saat 09:05’te iki dakikalık saygı duruşu gerçekleşiyor.
Türkiye / Osmanlı İmparatorluğu:
1444 – Varna Muharebesi. 10 Kasım 1444’te Osmanlı ordusu, Haçlı ordusuna karşı zafer kazanmıştı.
Dünya çapında:
10 Kasım, dünya genelinde birçok farklı olayın da yıldönümünü oluşturuyor. (Örneğin; dünyadan “Tarihte bugün” listelerinde yer alıyor.)
Kimler dünyaya geldi / kimler göç etti?
Öne çıkan ölüm: Atatürk’ün ölümü (1938).
Doğumlara dair Türkiye açısından çok özel ve yaygın bilinen bir doğum olayı 10 Kasım’da görünmüyor. Ancak dünya genelinde çeşitli şahsiyetlerin doğum ve ölüm günü olarak geçiyor.
Türkiye ve İslam tarihi açısından özel anlamı
Türkiye: 10 Kasım, modern Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusunun ölüm yıldönümü olması nedeniyle ulusal bir anma günüdür. “Atatürk’ü Anma Günü” adıyla devlet ve toplum tarafından her yıl aynı gün etkinliklerle hatırlanır.
İslam/Türk tarihi bağlamında: 1444 Varna Muharebesi gibi Osmanlı’nın haçlı ittifakına karşı mücadelesi açısından 10 Kasım dikkat çeken bir tarih taşır. Bu bağlamda, Müslüman Türk toplulukları için tarihsel bir zafer günüdür.
Anma kültürü: Türkiye’de bu günde sirenler çalar, resmi ve özel kurumlar saygı duruşunda bulunur; bayraklar yarıya indirilir, okullarda törenler yapılır.