Konya, tarih boyunca birçok han, kervansaray ve ticaret yoluna ev sahipliği yaptı. Bu tarihi yapılardan biri de Altınekin ilçesine bağlı Koçyaka köyünün yaklaşık 10 kilometre güneyinde bulunan Zalmanda Hanı. Her ne kadar üzerinde kitabe bulunmasa da yapının içindeki ocaklar ve tuğla kemerli destekleri, eserin Beylikler Dönemi’ne ait olduğuna işaret ediyor.
Han, üç sahından oluşan kapalı bir barınak bölümüne sahip. Sivri kemerlerin taşıdığı beşik tonozlarla örtülü bu yapı, dönemin mimari özelliklerini yansıtıyor. Zalmanda Hanı’nın tarihiyle ilgili kesin belgeler olmasa da önemli bir ipucu, 1446 tarihli Sultan Hatun Vakfiyesi. Turgutoğulları’ndan Yusuf Şah Bey’in kızı olan Sultan Hatun’un vakfiyesinde “Su-ulmanda” adıyla geçen bölgenin tamamen vakıf olarak gösterilmesi, hanın XV. yüzyılın ilk yarısında inşa edilmiş olabileceğini düşündürüyor.
Turgutoğulları, Karamanoğulları Dönemi’nin önde gelen ailelerinden biri olarak Konya ve çevresinde pek çok eser yaptırmıştı. Zalmanda Hanı da bu kültürel mirasın önemli bir parçası olarak kabul ediliyor. Günümüzde sessizce ayakta duran bu han, bölgenin tarihi dokusunu keşfetmek isteyenler için dikkat çekici bir durak niteliğinde.