Konya’nın Derbent ilçesi sınırları içerisinde, Bağırsak Boğazı olarak bilinen stratejik geçitte yer alan Asar Balkaya Kalesi, doğal kayalık üzerine inşa edilmiş Orta Çağ'dan kalma bir savunma yapısıdır. Yerel halk arasında "Tekke Kalesi" veya bölgede yaşayan yaban arılarının bal üretiminden ötürü "Balkayalar" olarak da adlandırılan kale, hem tarihi hem de doğasıyla büyülüyor.
Volkanik bir arazide yer alan kale, yaklaşık 100-150 metre genişliğinde ve vadi tabanından 50 metre yükseklikte bir kaya kütlesi üzerinde yükseliyor. Gemi siluetini andıran bu kayalık, dik yapısı sayesinde üç yönünden çıkışı imkânsız hale gelen doğal bir kale görünümünde. Özellikle Konya-Beyşehir arası seyahat edenler için gözden kaçırılmaması gereken bir durak olan kale, geçmişte yol güvenliğini sağlamak amacıyla askeri karakol olarak kullanılmış.
Kalenin kuzey bölümünde yapılan arkeolojik araştırmalarda, kalın kireç harçlı sur izlerine rastlanmış; çevresinde ise Demir Çağı’ndan Roma ve Bizans dönemlerine kadar uzanan yerleşim izleri ve tarihi buluntular ortaya çıkarılmıştır. Bu da kalenin yalnızca bir Orta Çağ yapısı olmadığını, çok daha eskiye dayanan çok katmanlı bir tarihi barındırdığını gösteriyor.
Kalenin en dikkat çeken bölümlerinden biri ise, halk arasında “Kırk Merdiven” olarak bilinen, sarp kaya oyularak oluşturulmuş sarnıçtır. Bu doğal ve insan eliyle şekillendirilmiş mimari, Asar Kalesi’ne ayrı bir mistik hava katmaktadır. Zamanla bu eşsiz yapı hakkında pek çok efsane doğmuş, halk arasında anlatılagelmiştir.
Konya-Isparta yolu üzerinde seyahat ediyorsanız, Bağırsak Boğazı’nda kısa bir mola vererek bu tarihi ve doğal güzelliği yerinde görebilirsiniz. Asar Balkaya Kalesi, fotoğraf tutkunları, doğaseverler ve tarih meraklıları için büyüleyici bir keşif noktasıdır.