Konya’nın Doğanhisar ilçesine bağlı Deştiğin kasabasında 1871 yılında inşa edilen Deştiğin Eski Ulu Cami, Anadolu’nun özgün ahşap direkli cami mimarisini yansıtan nadir yapılardan biri olarak dikkat çekiyor.
Gerek mimarisi gerek süslemeleriyle Osmanlı son dönem taşra camileri arasında ayrıcalıklı bir yere sahip olan yapı, görenleri kendine hayran bırakıyor.
Kare planlı caminin girişi doğu cephesindedir ve kuzey köşeye yakındır.
Bu cephede yer alan ve “son cemaat yeri” ya da “yazlık” olarak adlandırılan revak kısmı, altı adet ahşap direkle desteklenmiştir.
Bu alan, caminin ibadet kısmından çok cemaatin namaz öncesi bekleme yeri olarak işlev görür.
Ana giriş, büyük bir sağır sivri kemerin içerisinde yer alan Bursa kemerli bir açıklıktır. Caminin tavanı içten tamamen tahta kaplamalıdır.
Orta sahın ortasında elips, yan sahınlarda ise dairesel bitkisel motifli göbek süslemeleri bulunmaktadır.
Ahşap işçiliği açısından mihrabı, minberi ve kürsüsü caminin en dikkat çeken bölümlerindendir.
Mihrap nişini çevreleyen bordürlerde zarif bitkisel bezemeler yer alırken, minberin doğu aynalığı orijinaldir ve vazodan çıkan çiçek motifleriyle süslenmiştir.
Yan duvarlarda yer alan kalem işi süslemeler, Osmanlı'nın taşra sanatı anlayışının en ince örneklerini yansıtır.
Büyük panolar içinde hayat ağacı, hurma ağacı, yıldızlar, çarkıfelekler, vazoda çiçekler, kılıçlar ve aslan başı biçiminde “Ali” yazısı gibi figüratif ve yazı motifleri yer alır.
Nakışlarda yer alan H.1294 (M.1877-78) tarihi, caminin inşasının 1871'de tamamlandığını ve iç süslemelerin yaklaşık sekiz yıl sonra bitirildiğini göstermektedir.
Günümüzde de hem ibadet hem de kültürel miras açısından önemli bir konuma sahip olan Deştiğin Eski Ulu Cami, Konya'nın kırsal mimari mirasının yaşatılması ve tanıtılması açısından büyük bir değer taşımaktadır.