Mikroplastikler hayatımızın her yerinde
Günlük yaşamda kullandığımız plastik ürünler zamanla parçalanarak mikroplastiklere dönüşüyor. Çapı 5 milimetreden küçük olan bu parçacıklar; içtiğimiz sudan yediğimiz deniz ürünlerine, hatta soluduğumuz havaya kadar her yerde karşımıza çıkıyor. Son yıllarda yapılan araştırmalar, mikroplastiklerin yalnızca çevreye değil, doğrudan insan sağlığına da zarar verdiğini ortaya koyuyor.
Vücudumuza nasıl giriyor?
Uzmanlara göre mikroplastikler farklı yollarla bedenimize giriyor:
Gıdalar yoluyla: Özellikle deniz ürünleri, paketlenmiş yiyecekler ve plastik şişelerdeki içecekler.
Hava yoluyla: Soluduğumuz havadaki plastik tozları.
Cilt yoluyla: Kozmetik ürünler, diş macunları ve temizlik malzemeleri.
Bu yollarla vücuda giren mikroplastikler kan dolaşımına karışarak kalp, akciğer, karaciğer ve böbrek gibi hayati organlara kadar ulaşabiliyor.
Hangi hastalıklara yol açabilir?
Bilim insanlarının bulgularına göre mikroplastikler:
Bağışıklık sistemini zayıflatabiliyor.
Kalp ve damar hastalıkları riskini artırabiliyor.
Solunum yollarında tahriş ve akciğer sorunlarına yol açabiliyor.
Sindirim sistemini bozarak bağırsak sağlığını olumsuz etkileyebiliyor.
Hormon dengesi üzerinde oynayarak üreme sağlığını etkileyebiliyor.
Harvard ve Amsterdam Üniversiteleri’nde yapılan araştırmalar, mikroplastiklerin kalp krizi ve damar tıkanıklığıyla bağlantılı olabileceğini ortaya koydu. Ayrıca anne sütünde dahi mikroplastik izlerine rastlanması, konunun ne kadar ciddi olduğunu bir kez daha gösterdi.
Uzmanlardan uyarı
Uzmanlar konuyla ilgili yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
“Artık plastik sadece çevre kirliliği değil, doğrudan bir sağlık sorunudur. Mikroplastiklerin damar sağlığı üzerindeki etkileri düşündüğümüzden daha büyük olabilir. Uzun vadede bu parçacıkların vücutta birikmesi, kronik hastalıkları tetikleyebilir.”
Mikroplastiklerden korunmak için neler yapılabilir?
Uzmanlar bireysel önlemlerle mikroplastik maruziyetinin azaltılabileceğini vurguluyor:
Tek kullanımlık plastik ürünlerden uzak durun.
Cam, metal ve doğal malzemelerden yapılmış ürünleri tercih edin.
Plastik şişe yerine cam şişe veya termos kullanın.
Paketlenmiş gıdalar yerine taze ürünleri tercih edin.
Evde düzenli havalandırma yaparak plastik tozlarını azaltın.
Görünmez tehlike giderek büyüyor
Mikroplastiklerin insan sağlığı üzerindeki etkileri henüz tam olarak anlaşılmış değil. Ancak bilim dünyası bu konuda giderek daha çok araştırma yapıyor ve elde edilen her yeni bulgu, mikroplastiklerin göz ardı edilemeyecek bir tehdit olduğunu ortaya koyuyor.