İSTANBUL (AA) - Küresel piyasalarda, Avrupa Merkez Bankası'nın beklentiler doğrultusunda 75 baz puanlık faiz artışına gitmesi ve ABD Merkez Bankası'nın (Fed) bu ayki para politikasına ilişkin belirsizliklerin azalmasıyla pozitif bir seyir izleniyor.
Dün, Avrupa Merkez Bankası (ECB) politika faizlerini tarihinde ilk kez 75 baz puan artırırken, şahin duruşun enflasyonla mücadele sonlanana kadar devam edeceği mesajı verildi.
Fed Başkanı Jerome Powell da dünkü konuşmasında enflasyonu düşürmeye güçlü bir şekilde bağlı olduklarını belirterek, "İş bitene kadar devam etmeliyiz." değerlendirmesinde bulundu. Enflasyon ne kadar uzun süre hedefin üzerinde kalırsa riskin o kadar büyük olacağını kaydeden Powell, tarihin erken gevşeme politikasına karşı da güçlü bir şekilde uyardığını aktardı.
Powell'ın yanı sıra diğer Fed yetkililerinin açıklamaları da takip edilirken Chicago Fed Başkanı Charles Evans, bankanın bu ayki toplantısında 50 veya 75 baz puanlık faiz artırımına açık olduğunu belirtti. Faiz oranının yıl sonuna kadar yüzde 3,25-3,5 aralığına yükselmesini öngördüğünü kaydeden Evans, gelecek yıl ise yüzde 4'e ulaşmasını beklediğini aktardı.
Söz konusu açıklamaların ardından para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed'in bu ay 75 baz puan faiz artışına gideceği ihtimali yüzde 84'e yükseldi. Fed'in kasımdaki toplantıda ise yüzde 82 ihtimalle 25 baz puan faiz artıracağı tahmin ediliyor.
Para politikasına ilişkin yol haritasındaki belirsizliklerin azalması risk iştahını artırırken, dolar endeksi 108,8'le eylül başından bu yana en düşük seviyeye geriledi.
Emtia fiyatları zayıflayan dolarla destek bulurken, Brent petrolün varil fiyatı yeni günde yüzde 1,9 artışla 89,5 dolardan, altının ons fiyatı ise yüzde 0,8 yükselişle 1.721 dolardan işlem görüyor.
Söz konusu gelişmelerle dün New York borsasında S&P 500 endeksi yüzde 0,66, Nasdaq endeksi yüzde 0,60 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,61 yükseldi. New York borsasında endeks vadeli kontratlar yeni günde de alış ağırlıklı seyrini sürdürüyor.
Avrupa'da ECB dün 75 baz puanlık artışla refinansman faizini yüzde 1,25'e, mevduat faizini yüzde 0,75'e ve marjinal fonlama faizini de yüzde 1,50’ye yükseltti.
Banka, 2022 için Avro Bölgesi büyüme tahminini yüzde 2,8’den yüzde 3,1’e çıkardı. Gelecek yıl için büyüme tahminini ise yüzde 2,1'den yüzde 0,9'a çekti.
ECB Başkanı Christine Lagarde, toplantı sonrası yaptığı açıklamada, ECB’nin faizlerde "nötr" seviyede olmadığını ancak oraya doğru ilerlediğini kaydederek, “Nötr faiz için daha fazla artış gerekecek… Enflasyonu yüzde 2'ye döndürecek seviyeden çok uzaktayız.” ifadelerini kullandı.
Faiz artışlarının sonlandırılmasının 2 toplantıdan fazla ama 5 toplantıdan az zaman alacağını belirten Lagarde, “Bir sonraki faiz artışının 75 baz puan olması gerekmiyor, bu kural değil.” diye konuştu.
Lagarde, “Avro’nın değer kaybetmesi de enflasyonist baskıların artmasına katkıda bulundu.” dedi.
Buna karşın para piyasalarındaki fiyatlamalarda ECB'nin politika faizini ekimdeki toplantıda da 75 baz puan artıracağına kesin gözüyle bakılıyor.
ECB'nin adımları ve Lagarde'ın konuşması sonrası avro/dolar paritesi yeni günde 26 Ağustos'tan bu yana en yüksek seviyeyi görmesinin ardından önceki kapanışın yüzde 0,7 üzerinde 1,0070'te dengelendi.
Öte yandan, İngiltere Kraliçesi 2. Elizabeth'in, dün 96 yaşında vefat etmesinin ardından, 73 yaşındaki oğlu Charles tahta geçerek İngiltere Kralı oldu.
Bu gelişmelerle dün Almanya'da DAX 40 endeksi yüzde 0,09 değer kaybederken, İngiltere'de FTSE 100 endeksi ve Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,33, İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi ise yüzde 0,88 yükseldi. Avrupa'da, endeks vadeli işlem kontratları yeni güne yükselişle başladı.
Asya borsalarında, bu sabah Çin'de beklentilerin altında kalan enflasyonun Çin Merkez Bankası'na (PBoC) ekonomiyi desteklemek için politika alanı verdiğine yönelik beklentilerle pozitif bir seyir öne çıkıyor.
Bölgede açıklanan makroekonomik verilere göre, Çin'de Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ağustosta yüzde 2,5, Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ise yüzde 2,3 yükseldi.
Öte yandan, son 24 yılın zirvesinde bulunan Japon yeni otoriteleri rahatsız etmeye devam ediyor. Japonya Maliye Bakanı Suzuki Şuniçi, yenin son hareketlerinin "ekonominin temel istikrarlarından uzak" olduğunu belirtti.
Suzuki, "Ani dalgalanmalardan oldukça endişeliyiz, ki bunlar aleyhimizde. Hiçbir opsiyonu hariç tutmaksızın gerekli tedbirlere hazırız." dedi. Düşüş eğilimini "spekülatif" olarak niteleyen Suzuki, bu eğilimin sürmesi halinde Japon hükümeti olarak müdahale edeceklerini yineledi.
Dolardaki geri çekilmeyle sınırlı da olsa gerileyen dolar/yen paritesi, yeni günde yüzde 1 azalışla 142,8 seviyesinde bulunuyor.
Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,60, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,65 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 2,42 değer kazandı.
Yurt içinde, Borsa İstanbul pay piyasası rekorlara dün de devam etti.
Dün, BIST 100 endeksi, günü yüzde 1,02 artışla 3.437,41 puandan tamamlayarak tüm zamanların en yüksek günlük kapanışını gerçekleştirirken, gördüğü en yüksek seviye rekorunu da 3.505,65 puana taşıdı.
Dolar/TL dün yatay seyirle 18,2312'den kapanmasının ardından bugün bankalararası piyasanın açılışında 18,2370 seviyesinde işlem görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde veri gündeminin sakin olduğunu, yurt dışında ise Fed üyelerinin konuşmalarının yanı sıra ABD'de toptan eşya stoklarının takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 3.500 puanın direnç, 3.380 ve 3.330 seviyelerinin destek konumunda olduğunu söyledi.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
17.00 ABD, temmuz ayı toptan eşya stokları