
Songül KARAMAN
Türk sofra adabı -2
Türk Mutfağı Osmanlı Mutfağının özelliklerini taşımakla birlikte yörelere göre de özel lezzetleri barındırmaktadır. Her bölgenin kendine has geleneksel yemekleri mevcuttur. Türk mutfağını bu lezzetlerin ötesinde önemli kılan geleneklere ve kültürümüze sahip çıkmamızdır. Mutfak kültürümüzü geçmişten günümüze taşımamız dünya mutfakları arasında tanınmamızı sağlamıştır. Değişik lezzetler arayanlar için Türk Mutfağı her zaman alternatif seçenekler sunan, mistik havası olan ,kendine has özelliklerinden ödün vermeyen bir mutfak olmuştur. Ülkemizi farklı kılan görsel ve lezzet güzelliklerinin yanında kendimize has misafirperverliğimiz de unutulmamalıdır. Güler yüz ,saygı, hoşgörü ve nezakete verdiğimiz önemi yansıtmamız ülkemize olan hayranlığı arttıran unsurlardandır .
Türk Mutfak Kültürünün ögelerini sıraladığımızda ilk aklımıza gelenler arasında; yemekler pişirme yöntemleri, sunumları sofra düzeni ve kuralları gibi seçenekler gelir .Yemekler ve sunumları kadar önemli bir unsurda sofra kuralları ve adabıdır. Türk toplumu olarak sofra bizim kültürümüzde bereket, paylaşma, bir araya gelme, şükür etme gibi değerleri de yaşatma anlamlarını taşımakta ve kutsal sayılmaktadır. Buna bağlı olarak Türk sofra adabında ki kurallar İslam kültürü ve yapısı ile bütünleşerek şekillenmiştir. Sofra ve nimetler Allah’ın bize verdiği rızk olarak kabul edilir ve şükür vesilesidir. Bunun yanında sofra hem aileyi birleştiren hem de misafir ağırlamakta ki konumuyla birleştirici ve yapıcı özelliğini asırlardır koruyan kültürel bir olgudur. Toplumumuzda misafirlerimize güzel sofralar kurma onlara verdiğimiz önem ve değeri gösteren bir ikramdır. Ayrıca kültürümüzde ihtiyaç sahipleri ile soframızı paylaşmak ,özellikle iftar sofralarında ki birlik ve beraberlik kavramının asırlardır yaşatılmasını sağlamıştır.
Türk sofralarında çay kahve ve tatlı sunumları
Bir Türk sofrasının olmazsa olmazlarından biri de çay ve kahvedir. Sofralarda, özellikle yemek sonrası ikram edilen çay ve kahve, sosyal etkileşimin önemli bir parçasıdır. Türk kahvesi, ince bir seremoniyi içerir. Yanında lokum, su ve bazen de baklava gibi geleneksel tatlılarla sunulur. Bu küçük ayrıntılar, Türk kültüründe misafire verilen değeri gösterir.
Sofra adabında dini kurallara dikkat edilmesi
Sofra kurallarımız da dini kurallar ile harmanlanmış şekildedir. Ve uygulanmaya devam edilmektedir. Peygamber Efendimizin (SAV.) sofrada uyguladığı sünnetler başta olmak üzere, israftan uzak durma nimetlerin değerini bilme ve şükür gibi alışkanlıklar günümüzde de yaşatılmaktadır. Bu sünnetlere değinecek olursak ;
*Sofra Kuralları Ve Yemeğin Sünnetleri 1) Sofraya oturmadan elleri yıkamak 2) Yemeğe oturunca Besmele çekmek 3) Çevremizde biri varsa sofraya davet 4) Tabağımıza yiyebileceğimiz kadar yemek almak 5) Hızlı ve acele yememek 6) Fazla yemek ve israftan kaçınmak 7) Yemek bittikten sonra Elhamdülillah demek 8) Yemek bittikten sonra duada bulunmak 9) Yemekte sünnetleri uygulamak da yemek adapları arasındadır 10) Helalinden temiz yiyecekler yemek 11) Yemeği önünden yemek sünnettir 12) Yemeği sağ elle yemek 13) Yemeğe tuz ile başlamak 14) Yemeğe oturmadan ellerini yıkayıp kurulama 15) Sofra duası okumak sünnettir.16) Sofrada yeşillik bulundurmak 17) Çok çiğnemek sünnettir 18) Yemeği diz çökerek yemek 19) Sofrada sirke bulundurmak 20) Su içerken kıbleye dönmek 21) Tabakta yemek bırakmamak
Türk sofra ve adap kültürümüz hem sosyal hem de dini terbiye ve ahlak kurallarını birleştirmiştir. Sofra kültürümüz atalarımızdan bize kalmış ve bizlerden de gelecek nesillere kalacak önemli bir kültürel mirastır.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.