Konya’nın en önemli manevi ve kültürel mekanlarından biride Mevlâna Türbesidir.

Asırlardır ulvi ve manevi havası ve taşıdığı ruhaniyet önemini korumaktadır. Hz Mevlâna’nın ‘Ne Olursan Ol Yine Gel’ sözü ile hoşgörü ve insan sevgisine dayalı mesajı tüm dünyada karşılık bulmuş ve gönül yolcularını Konya’ya, Hz. Mevlâna’nın divanına getirmiştir. Manevi havası kadar Dergah olduğu dönemde ki kaide ve güzel uygulamaları da dikkat çekicidir. Bu uygulamalardan birisi de Mevlâna Türbesindeki kapılardır.

Mevlâna Türbesinde 4 tane kapı bulunmaktadır. Bunlar;

1)Dervişan Kapısı

2)Çelebiyan Kapısı

3)Hamûşân (Susmuşlar )Kapısı

4)Küstehan Kapısı

1)Dervişan Kapısı: Mevlâna Türbesinin meydana açılan batı yönünde ki ana giriş kapısıdır. Bu kapıyı Mevlevi Dervişleri kullandıkları için Dervişan Kapısı ismini almıştır. Avlunun kuzey ve batı yönü boyunca derviş hücreleri yer almaktadır. Kapının üzerinde II. Mahmud’un Tuğrası bulunmaktadır. Altında III. Murad’ın Kitabesi vardır. Kitabede bu bölgenin III. Murad tarafından yaptırıldığı bilgisini veren inşa kitabesi bulunmaktadır.

2)Çelebiyan Kapısı: Geçmişte bu kapının dışında kalan bölüm ileriye doğru Çelebi Ailesine ve mensuplarının ailelerinin bulunduğu mahalleye açılmaktaydı. Çelebiyan Kapısı ismini bu sebepten almıştır. Bu bölgede yaşayanlar dergaha girmek için bu kapıyı kullanılıyorlardı.

3)Hamûşân (Susmuşlar) Kapısı: Mevlevilik kültüründe kabir veya mezarlık kelimelerinin yerine Hamûşân kelimesi kullanılmaktaydı. Hamuş Farsça da susmuş Hamuşan da susmuşlar manasını taşımaktadır Dergah da ömrünü tamamlayan dervişler Matbah-ı Şerif alanında yıkanır ve Hamûşân Kapısından ebediyete uğurlanırdı. Türbenin güney yönü, Matbah ve Hürrem Paşa Türbesinden sonra Üçler Mezarlığına açılmakta ve Hamûşân Kapısı ile son bulmaktadır.

4)Küstehan Kapısı: Mevlevilik Tarikatına girip yolun usul ve hizmetlerini yerine getirirken usule uygun davranmayan ikaz edildiği halde düzelmeyen kişilere akşam vaktinden sonra Küstehan Kapından yol verilirdi. Kapı 1990 yılında kazı ve restarasyon ile yeniden ortaya çıkarılmıştır.