Biliyor musunuz Avrupa tuvaleti bizden öğrenmiş! Biliyor musunuz Avrupa temizliği de bizden öğrenmiş! Ne kadar övünsek azdır değil mi?!

*

Peki bu kadar övünürken, nedir bu havaalanlarımızdaki tuvaletlerin hali? Önceden hiç böyle değildi? Hani temizlik imandan gelirdi? Aslan yattığı yerden belli olurdu hani? Yoksa sırtlanlar mı sardı her yeri?

*

Türkiye’ye ilk girişini havaalanından yapanların aklına gelecek ilk soru bu olur, sanıyorum. Ve imaj da “iyyy bu Türkler çok pis!”.. Kim rahatsız olmaz bundan!?

*

İşim ihracat gereği sürekli seyahat halindeyim, en çok da İstanbul Yeni havaalanı ile Sabiha Gökçen havaalanlarını kullanıyorum.

*

Son 3 ayda 7 yurt dışı seyahatine çıktığımı dikkate alarak havaalanlarımız hakkında nereden görüş sahibi olduğumu açıklamaya gerek kalmaz sanırım. Bu konuda rahatsızlığım yeni de değil aslında…

*

1990 yılından beri 51 ülkeye gitmiş bir ihracatçı olarak, gittiğim ülkelerin seviyesi hakkında şu 2 kritere bakmayı alışkanlık edindim;

• Bir ülkenin ekonomik kalkınma seviyesi, yollarının, sokaklarının ve o yollardaki araçlarının seviyesi ile doğru orantılıdır.
• Bir ülkenin insanî gelişmişlik seviyesi ise yollarındaki ulaşım araçlarını kullanan sürücülerin, trafik kurallarına uyma seviyesi ile diğer sürücülere ve yayalara karşı davranışlarındaki saygı seviyesinden anlaşılır…

Ancak sonradan daha önemli bir kriter daha eklemem gerekti;

• Bir ülkenin insani gelişmişlik seviyesi umumi tuvaletlerinin temizliği ile doğru orantılıdır…

*

Yurt dışı seyahatlere çıktığım ilk yıllarda, dünyanın en kalkınmış ülkeleri Japonya’dan, Almanya’ya, İngiltere’den Amerika’ya, İsveç’ten İtalya’ya göre bizim havaalanlarımızdaki tuvaletler daha temizdi.

*

Son yıllarda önceleri S.G. Havaalanında farketmeye başladığım, şimdilerde yeni olmasına rağmen İstanbul Havaalanında da rahatsız edici seviyeye ulaşan bir özensizlik ve temizsizlik gözlüyorum.

*

Temizlik görevlileri ile karşılaştığımda bu konudaki soru veya uyarılarıma “elimizden geleni yapıyoruz ama yetişemiyoruz…” şeklinde cevaplar veriyorlar. Anlaşılan, temizilik görevlileri de rahatsız bu durumdan...

*

Ne yani, koskoca havaalanlarının işletmecileri birkaç temizlik elemanı daha alamıyor mu?

*

Havalaalanlarımıza dünyanın her yerinden çeşit türlü yolcular geliyor. Temizliği bunların kültürüne veya vicdanına bırakamayız. Temizlik bizim sorumluluğumuzdadır ve aslan yattığı yerden belli olur ata sözümüzün hakkını vermemiz gerekir. Tabi bir de “temizlik imandan gelir” inancımızın gereğini yerine getirmeliyiz… Sizce de öyle değil mi?

*

Diğer yandan havaalanlarında yolcuların güvenlik kontrolünden geçtiği yerlerdeki elemanlar da ayrı bir alem. Bazen kendi aralarındaki şahsi sorunları bazen ailevi sorunlarını yolculara naklen yayın şeklinde konuşmalarına, hatta seviyesiz şekilde tartışmalarına şahit oluyorum ve kulaklarıma inanamıyorum. Bana mı denk geliyor yoksa... Yoksa bunca yılın birikimi ile ben mi fark ediyorum böyle saçmalıkları? Bi dakka yaaa, sen bir güvenlik görevlisisin ve görevin gereği biraz daha ciddi ve biraz daha asil bir duruş sergilemelisin… Yanlış mı?

*

Son olarak geçen hafta S.G. Havaalanı dış hatlar güvenlik kontrolündeki X Ray cihazının rulo konveyörleri altında biriken çöpler dikkatimi çekti… Bu kadar da olmaz yaa! Ayıp oluyor ama!.. Hiç biriniz mi rahatsız olmuyor göz önünde biriken o kadar çöpten? Bir temizlikçi çağırıp aldıramıyor musunuz? Ama ben resim çekmek isteyince “..olmaz hemşerim, yassah..” demeyi biliyorsunuz sanki elli yıl öncesinden çıkmış gibi…

*

Türkiye gelişmekte olan bir ülke idi.. Ne oldu? İnsanlık seviyesinde gerilemeye mi geçti?... Bence kişinin temizlik seviyesi başkalarına saygı seviyesini gösterir. Başkalarına saygı seviyesi ise kişinin kendisine verdiği değer ile öz değer ile yakından ilgilidir… Kendini değersiz hisseden kişiler bir başka deyişle aşağılık kompleksi taşıyan kişiler başkalarına saygı duyamaz… Tersi bir durum varsa, insanlık seviyesinin altında bir algı sorunu vardır!

*

Sonuç, temizlik seviyemiz ne kadar ihracat yaptığımız, ne kadar zengin olduğumuz kadar önemli geliyor bana. Hatta belki de daha önemli…

*

Avrupalı temizliği bizden öğrenmiş diye övünmek yerine, Avrupalının bizden öğrendiği temizliği, hijyen olarak geliştirip yine bize ve tüm dünyaya öğrettiğini anlayanlara Rusya’dan selam ve dua ile.