Songül KARAMAN

Songül KARAMAN

SOSYAL PSİKOLOJİ BİZİ NASIL YÖNETİYOR -1

Psikoloji, kişileri çoğunlukla bireysel olarak ele alırken, sosyoloji toplumsal yaşamı ele alan bir bilim dalıdır. Tanımsal olarak ayrı özellikler dile getirilirse de psikoloji ve sosyoloji birbiriyle iç içe geçmiş bilim dallarıdır. Burada ki temel nokta birbirlerini tamamlayan özellikleri de yansıtmasıdır

Sosyal psikoloji kavramı, 20 yy. başlarında ortaya çıkan, psikolojiyi ve sosyolojiyi birlikte ele almaktadır. Sosyal psikoloji insan ve toplum ilişkilerini inceler ve değerlendirir ve psikoloji ile yakın zamanlarda ortaya çıkmış bir alandır.

Sosyal psikolojinin bizlere sağladığı faydalar elbette tartışılamaz. Özellikle insan davranışlarının nedenlerini ve ortamlara göre nasıl değişebileceğini sosyal psikoloji incelemeleri ortaya koymuştur. İnsan davranışlarını bireysel olarak gözlemlediğimizde elde ettiğimiz sonuçlara ek olarak sosyal alandaki davranışlar da gözlemlendiğinde elimize önemli veriler geçecektir. Yalnızken farklı davranan bireyler sosyal yaşamda da toplumsal gruplara göre bile farklı davranışlar sergilemektedir. Örneğin yakın arkadaş grubunda sergilediğimiz tavırları bir iş ortamında sergilememiz mümkün değildir. Arkadaş ortamında daha samimi rahat hareketler hakimken iş ortamında daha ciddi ve resmi bir tavır sergilenmesi muhtemel davranış biçimdir.

Davranışlarımızı etkileyen faktörlere baktığımızda duygularımız, düşüncelerimiz verdiğimiz kararlar, o anki ruh halimiz, bulunduğumuz ortam, etrafımızda ki kişiler gibi etkenler gün yüzüne çıkmaktadır. Örneğin karşımızdaki kişilerlerden etkilenme konusunu ele alalım. Bilimsel araştırmalara baktığımızda bu konuda yapılan Asch nin uyum deneyine göz atalım. Bu deney 1953 de yapılmıştır. Deneyde insanların karar verme sürecinde çevresinin etkisinin önemine değinilmiştir. Deneyi Alman asıllı Solomon Asch yürütmüştür. Deney şu şekildedir; Deneye katılacak olan katılımcılara bir görüş testine girecekleri söylenir. Deneyde tüm katılımcılara bir çift kartlar gösterilecektir. Bu kartların birinde biri kısa, biri orta biri uzun olmak üzere 3 çizgi bulunmaktadır ve diğer kartta ki 3 çizginin biriyle e aynı boydadır.. Daha sonra deneklere bu karttaki çizginin diğer karttaki çizgilerden hangisine benzediği sorulur. Deneyde katılımcılardan biri hariç diğer hepsi Asch’nin asistanlarıdır ve önceden belirtilen davranışları yapmaktadırlar. Burada ki amaç gerçek deneğin davranışlarının diğer deneklerden ne derece etkilendiğini bulmaktır. Katılımcıların hepsi aynı odada durmaktadırlar. Ve kendilerine kart çiftleri gösterildikten sonra cevap vermeleri istenmiştir. Ve gerçek deneğe sıra en son gelir. Sıra ona gelene kadar denek diğer katılımcıların cevaplarını duyar. İlk birkaç denemede tüm denekler doğru cevap verir. Fakat sonra gerçek denek dışındaki katılımcılar yanlış cevap vermeye başlar. Cevap sırası kendisine gelen gerçek deneklerden % 32 si grubun yanlış da olsa söylediği cevaba katılır. Burada görüldüğü çevre faktörü insanların düşünce ve karar mekanizmalarını etkilemiştir. (Devam Edecek)

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.